ارمنستان به دلیل داشتن جاذبه گردشگری فراوان در حال حاضر به قطب اصلی سفرهای توریستی تبدیل شده است. علاقمندان زیادی در سراسر دنیا اقدام به سفر به کشور ارمنستان می‌نمایند.
بازدید از این کشور صرفا جنبه توریستی نداشته و بسیاری از افراد ارمنستان را برای مقاصد کاری و تجاری انتخاب می‌کنند.
به طور معمول دولت‌هایی که در حوزه توریسم سرمایه گذاری کلانی انجام می‌دهند، ثمره آن را در آینده خواهند دید. توریسم و جذب گردگشگر جدای از بحث منافع مالی بر هر کشوری، منجر به پیشرفت همان کشور خواهد شد.
دولت ارمنستان که در حال حاضر به عنوان یکی از کشورهای برتر در حوزه توریسم محسوب می‌شود، از سالیان گذشته با هدف توسعه مسائل اقتصادی و فرهنگی جامعه اقداماتی را انجام داده است.
شاید در یک دهه اخیر، کمتر فردی را می‌توان یافت که علاقه مند سفر به ارمنستان باشد. اما امروزه بسیاری از گردشگران حداقل برای یک مرتبه به این کشور سفر کرده و مناطق توریستی آن بازدید نموده‌اند. عوامل مختلفی سبب شده تا ارمنستان به یکی از مقاصد توریستی در دنیا تبدیل شود.
طبیعت زیبا و جاذبه گردشگری به عنوان معیارهای اساسی در جذب توریست به کشور ارمنستان محسوب می‌شوند اما صرفا نمی‌توان دو عامل مزبور را به عنوان دلایل اصلی سفر و حتی مهاجرت به این کشور محسوب کرد.
تاریخچه و فرهنگ ارمنستان از جمله دلایلی است که نظر هر گردشگری را برای سفر به این کشور به خود جلب می‌نماید.
طبق بررسی‌های انجام شده، بسیاری از توریست‌های ارمنستان، متعلق به کشور ایران است. این که مردم ایران به دفعات زیاد به ارمنستان سفر می‌کنند، می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشد اما اصلی‌ترین دلیل آن بحث نزدیکی بین این دو کشور است.
کشور ما با ارمنستان مرز زمینی مشترک دارد و همین موضوع سبب شده است تا سالانه حجم قابل توجهی از مردم ایران به این کشور سفر کنند.
وجود مرز زمینی مشترک بین ارمستان با ایران باعث شده تا گردشگران ایرانی به جای هواپیما با اتوبوس به این کشور سفر کنند. در واقع راه‌های زیادی برای ورود به ارمنستان وجود دارد که یکی از آن‌ها سفر با اتوبوس است. البته مسافران می‌توانند با خودرو شخصی خود تحت شرایطی سفر به ارمنستان را تجربه کنند.
سفر به کشورهای خارجی آن هم از راه زمینی برای ما ایرانی‌ها از جهات مختلف لذت بخش است. بسیاری از افراد شاید برای بار اول تجربه سفر زمینی به خارج از کشور را داشته باشند که می‌توانند از این طریق به ارمنستان مسافرت کنند. مقصد اصلی سفر از ایران به ارمنستان، شهر ایروان است.
ایروان پایتخت کشور ارمنستان بوده که با اتوبوس می‌توان از داخل ایران به این کشور سفر کرد.
البته برای سفر از طریق اتوبوس به ارمنستان عمدتا مبدا حرکت از شهر تهران است که در مواقعی نیز به دلیل نزدیک بودن استان آذربایجان با ارمنستان، از شهر تبریز به مقصد ایروان سفر انجام می‌شود.
جهت آشنایی با سفر زمینی با اتوبوس به کشور ارمنستان و وجود مسیرهای مختلف در این زمینه در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
درباره کشور ارمنستان
کشور ارمنستان که تحت عنوان جمهوری ارمنستان نیز شناخته می‌شود، با کشور ایران مرز مشترک به نام نوردوز دارد. موقعیت جغرافیایی ارمنستان به گونه ای است که در قاره اروپا قرار گرفته است اما بخش هایی از آن با کشورهای غرب آسیا مرز مشترک دارد.
در واقع می‌توان گفت که ارمنستان بین دو قاره اروپا و آسیا قرار گرفته است که به لحاظ جغرافیایی می‌توان این کشور را در زمره کشورهای اروپایی به شمار آورد. پایتخت این کشور، ایروان است که به عنوان اصلی‌ترین شهر تورستی در ارمنستان به شمار می‌رود.
در واقع اغلب سفرهای توریستی به ارمنستان به مقصد ایروان انجام می‌شود و اغلب توریست‌ها این شهر را برای سفر چند روزه انتخاب می‌کنند. ناگفته نماند که شهرهای دیگر ارمنستان دارای جاذبه‌های گردشگری فراوان هستند که نظر گردشگران را به خود جلب می‌کند.
بیشتر سفرهای توریستی از مقصد ایران به شهر ایروان انجام می‌شود و این موضوع نشان از علاقه گرشگران به شهر ایروان ارمنستان است. دین مردم این کشور مسیحی است و جمعیت حدودا سه میلیون نفری را تشکیل می‌دهد.
زبان رسمی کشور ارمنستان، ارمنی است و گفتگوها و محاورات عمومی نیز از طریق این زبان صورت می‌گیرد. افرادی که قصد مهاجرت و زندگی در این کشور را دارند، باید به زبان ارمنی تسلط کافی داشته باشند اما برای سایر افراد که هدف آن‌ها سفر توریستی بوده است، صرف مهارت کافی در زبان انگلیسی نیز کفایت می‌کند.
واحد رسمی پول ارمنستان، درام است و معاملات تجاری آن‌ها در داخل کشور نیز از طریق درام انجام م‌شود. البته توریست‌ها می‌توانند از سایر ارزهای رایج دنیا نظیر دلار و یورو نیز استفاده کنند.
برخی افراد با هدف سفر توریستی چند روزه و برخی دیگر با این هدف که چند سالی در ارمنستان زندگی کنند، به این کشور وارد می‌شوند.
در هر صورت ارمنستان مانند سایر کشورها یک سری قوانین مشخص برای توریست‌های خارجی دارند که باید در زمان سفر به آن مقررات مربوطه را رعایت کنند.
عدم رعایت قوانین ارمنستان باعث می‌شود که گردشگران تجربه‌ای تلخ از سفر به این کشور داشته باشند و یقینا در زمان سفر دچار مشکلاتی خواهند شد. در خصوص این که برای سفر به ارمنستان از چه راه‌هایی می‌توان اقدام کرد و آیا امکان سفر زمینی با اتوبوس به این کشور وجود دارد یا خیر، در بخش‌های بعدی به آن می‌پردازیم.
برای سفر زمینی به ارمنستان چه روش‌هایی وجود دارد؟
یکی از مزایا سفر به ارمنستان این است که از طریق روش‌هایی مختلفی می‌توان به این کشور سفر نمود. در واقع هم می‌توان از راه هوایی و هم از راه زمینی سفر به ارمنستان را تجربه کرد.
حال این که با هواپیما به ارمنستان سفر کنیم یا از مسیر زمینی، تا حدودی به شرایط و نظر مسافران بستگی دارد.
برخی از مسافران تمایل دارند که ظرف مدت زمان کوتاهی به کشور ارمنستان برسند که انتخاب آن‌ها باید سفر با هواپیما باشد. اما برای سایر افراد سفر به این کشور از راه زمینی بسیار لذت بخش خواهد بود که می‌توانند با اتوبوس یا خودرو شخصی اقدام به سفر نمایند.
در خصوص سفر به ارمنستان می‌توان از طریق تورهای مسافرتی یا شخصا در این زمینه اقدام کرد. در حال حاضر مجموعه‌های زیادی در کشور هستند که از طریق مسافران را به ارمنستان می‌برند. اما در هر صورت بسته به سلیقه گردشگران، می‌توانند مستقیما سفر به ارمنستان را تجربه کنند یا به وسیله تور مسافرتی اقدام به سفر نمایند.
برای سفر زمینی به ارمنستان دو راه وجود دارد که افراد می‌توانند با اتومبیل خود یا اتوبوس به ارمنستان سفر نمایند. طبیعتا از لحاظ زمانی سفر هوایی با زمینی قابل مقایسه نیست اما لذت سفر زمینی به مراتب بیشتر از سفر با هواپیما است.
سفر به ارمنستان با اتوبوس یکی از روش‌هایی است که مسافران عموما این راه را انتخاب می‌کنند. در واقع از مبدا تهران با شهرهایی نظیر تبریز، سفر شروع شده و تا مقصد ارمنستان که عموما ایراوان است، به پایان می‌رسد.
در ارتباط با این موضوع که چرا گردشگران ایرانی با اتوبوس به ارمنستان سفر می‌کنند، می‌توان به وجود مرز زمینی مشترک با ایران اشاره کرد. همچنین دلایل دیگری مانند مقرون به صرفه‌تر بودن سفر زمینی نسبت به سفر با هواپیما در این زمینه دخیل هستند.
سفر با اتوبوس به ارمنستان در اغلب مواقع از طریق تورهای مسافرتی انجام می‌شود که می‌تواند تجربه جدید برای مسافران ایرانی باشد.
برای برخی از افراد این موضوع شاید جالب باشد که بتوانند از ایران به ارمنستان آن هم با اتوبوس سفر نمود اما وجود مرز زمینی مشترک در این زمینه باعث شده است تا مردم ایران از سراسر کشور این امکان را داشته باشند تا خود را به ارمنستان برسانند.
مزایا سفر به کشور ارمنستان با اتوبوس
در قسمت قبل به این موضوع پرداختیم که امکان سفر زمینی به کشور ارمنستان وجود دارد و گردشگران ایرانی می‌توانند تجربه چنین سفری را داشته باشند.
همچنین گفتیم که برای سفر به این کشور از راه زمینی می‌توان با اتوبوس یا خودرو شخصی اقدام نمود. حال در این بخش قصد داریم به مزایا سفر به کشور ارمنستان با اتوبوس بپردازیم.
افراد زیادی در داخل ایران هستند که تمایل شدیدی به سفر زمینی با اتوبوس را دارند. در واقع شاید برای این دسته از افراد، بحث مالی چندان اهمیت نداشته باشد و حتی سفر با اتوبوس را نسبت به سفر زمینی ترجیح می‌دهند. سفر با اتوبوس یقینا برای مسافران یک سری مزایایی دارد.
در واقع مزیت اصلی سفر با اتوبوس به کشور ارمنستان هزینه مقرون به صرفه بودن سفر است که مسافران نسبت به سفر هوایی هزینه کمتری را پرداخت می‌کنند.
با توجه به این که برای سفرهای خارج از کشور باید از طریق هوایی اقدام نمود، اما وجود راه حل سفر زمینی به این کشور باعث شده تا افراد بسیاری با اتوبوس قصد سفر کردن را داشته باشند.
پرواضح است که سفر با اتوبوس به مقصد ارمنستان مسافت نسبتا طولانی دارد اما لذت سفر زمینی و تجربه‌ای که مسافران از حمل و نقل زمینی بین دو کشور دارند، می‌تواند بسیار متفاوت باشد.
از آن جهت که سفر با اتوبوس به کشور ارمنستان در اغلب مواقع از طریق تور مسافرتی صورت می‌گیرد، خاطره‌ای به یاد ماندنی برای مسافران در پی خواهد داشت.
در هر صورت مزیت اصلی سفر زمینی به ارمنستان را می‌توان پایین بودن مخارج سفر عنوان کرد. در واقع ایرانی‌ها می‌توانند با حداقل هزینه به یک کشور اروپایی سفر کنند و تجربه خاطره انگیزی برای آن‌ها به شمار می‌رود.
اتوبوس‌های با مقصد ارمنستان از چه مرزی عبور می‌کنند؟
با بررسی این موضوع که می‌توان حتی با اتوبوس هم به کشور ارمنستان سفر نمود، حال ممکن این سوال مطرح شود که در سفر با اتوبوس به ارمنستان از کدام مرز باید عبور کرد؟ در وقع اتوبوس‌هایی که از داخل ایران به ارمنستان می‌روند، از چه مرزی عبور می‌نمایند؟
مرز مشترک زمینی بین ایران و ارمنستان، نوردوز نام دارد که اتوبوس‌های با مقصد این کشور نیز این مرز عبور می‌کنند.
در واقع اصلی‌ترین مرزی که می‌توان ایران را به ارمنستان وصل کرد و برای سفرهای زمینی بسیار کارایی دارد، مرز نوردوز است.
البته مرزهای دیگری نیز در این زمینه وجود دارند که برای سفر مناسب نیست و امکان سفر به ارمنستان از طریق آن مرزهای زمینی وجود ندارد.
علی الاصول که مقصد اصلی اتوبوس‌ها به ارمنستان، شهر ایروان است، تنها گذرگاه برای سفر به این کشور، مرز نوردوز می‌باشد. این مرز مسافت نزدیکی با استان آذربایجان شرقی دارد و در محدوده شهرستان جلفا قرار دارد.
سالانه تعداد قابل توجهی از مسافران از مرز نوردوز عبور می‌کنند و اشخاصی که به ارمنستان سفر کرده‌اند، تا حدودی با مرز نوردوز آشنایی دارند.
از مسیر استان آذربایجان تا نوردوز و از این مرز تا مقصد شهر ایروان، طبیعت زیبایی وجود دارد که یقینا تجربه خاطره انگیزی برای مسافران خواهد داشت. به همین سبب گردشگران عموما تمایل دارند که با اتوبوس به ارمنستان سفر کنند و می‌توانند از مسیر راه لذت کافی نیز ببرند.
لازم به ذکر است که بعد از عبور از مرز نوردوز بسته به نوع مقصد، مسافت متفاوتی در انتظار مسافران خواهد بود. در واقع مسافتی که اتوبوس‌ها از نوردوز تا ارمنستان طی می‌کنند، با توجه به شهر مقصد، متفاوت است.
گفتنی است که برای سفر به کشور ارمنستان، اتوبوس‌های مخصوصی وجود دارند و تمامی اتوبوس‌های داخلی امکان سفر زمینی به خارج از کشور را ندارند.
عبور و مرور از مرز زمینی نوردوز شرایطی دارد که از این حیث تمامی واحدهای اتوبوسی در ایران نمی‌توانند اقدام به حمل و نقل مسافر از داخل کشور به مقصد ارمنستان کنند.
البته از آن جهت که بیشتر سفرهای زمینی به ارمنستان با تور انجام می‌شود، مبدا برای تمامی مسافران مشخص است که باید در تاریخ مقرر در شهر مبدا حضور پیدا کرده و در نهایت به ارمنستان سفر کنند.
به طور معمول مقصد اصلی اغلب اتوبوس‌ها شهر ایروان است که در بخش بعدی به زمانی که برای سفر به ارمنستان مورد نیاز است، می‌پردازیم.
مسیرهای زمینی سفر به ارمنستان با اتوبوس
در خصوص مسیرهای زمینی سفر به ارمنستان با اتوبوس در ابتدا باید مشخص شود که شهر مبدا کجاست. به طور معمول از تمامی شهرهای ایران نمی‌توان مستقیما به ایروان سفر کرد بلکه اغلب شهر تهران به عنوان مبدا سفر انتخاب می‌شود.
در تهران پایانه آزادی(غرب) و پایانه بیهقی، به مقصد ایروان حرکت می‌کنند و مابقی پایانه‌های مسافربری برای سفر به ارمنستان سرویس دهی ندارند.
پایانه آزادی تعداد اتوبوس‌های بیشتری با مقصد ارمنستان دارد که بیشتر سفرهایی زمینی با اتوبوس از این پایانه مسافربری انجام می‌شود. مسیرهای سفر به ارمنستان را می‌توان به دو بخش کلی مبدا شهر تهران تا مرز نوردوز و از نوردوز تا ایروان (پایتخت ارمنستان) تقسیم بندی نمود.
مسیر تهران تا نوردوز
اگر تهران را به عنوان مبدا سفر به کشور ارمنستان در نظر بگیریم، اتوبوس‌های مسافرتی باید مسیرهای مختلفی را طی کنند که این مسیرها عبارتند از:
- تهران تا تبریز
- تبریز تا جلفا
- جلفا تا سیه رود
- سیه رود تا نوردوز
مسیر نوردوز تا ایروان
حال با رسیدن به مرز نوردوز و وارد شدن به خاک کشور ارمنستان، مسیرهایی نیز وجود دارد که در این بخش به معرفی آن‌ها می‌پردازیم. در واقع مقصد نهایی این مسیرها شهر ایروان است.
مسیر نخست نوردوز تا ایروان فاصله کمتری نسبت به مسیر دوم دارد. در مسیر اول، شهرهای زیر برای سفر زمینی با اتوبوس به ایروان ارمنستان وجود دارد:
- مرز نوردوز تا شهر مِغری
- شهر مِغری تا لِهواز
- لهواز تا لرنادزور
- لرنادزور تا کاپان
- کاپان تا اغوانی
- اغوانی تا آرپی
- آرپی تا ایروان
در ارتباط با سفر به ارمنستان با اتوبوس مسیر پیشنهادی دوم نیز وجود دارد که عبارتست از:
- مرز نوردوز تا شهر مِغری
- شهر مِغری تا لِهواز
- لهواز تا لرنادزور
- لرنادزور تا کاپان
- کاپان تا اغوانی
- اغوانی تا وایک
- وایک تا شاتین
- شاتین تا گغوویت
- گغوویت تا لاشن
- لاشن تا ایروان
مسیر دوم در مقایسه با مسیر اول طولانی‌تر است و این دو مسیر برای سفر به ارمنستان کاملا پیشنهادی است.
در هر صورت سفر با اتوبوس به ارمنستان مسافت طولانی دارد که قبل از سفر به این کشور باید از شرایط و جزئیات مسیر مطلع شوید تا بتوانید در این زمینه تصمیم درستی را اتخاذ کنید.
مدت زمان سفر با اتوبوس به کشور ارمنستان
سفر زمینی با اتوبوس به ارمنستان طبیعتا مسافت طولانی دارد و تحت هیچ شرایطی قابل قیاس با سفر هوایی نیست. در واقع گردگشرانی که قصد دارند با اتوبوس به ارمنستان سفر کنند، باید به این موضوع واقف باشند که قرار است از داخل ایران به خارج از کشور آن هم یک کشور اروپایی وارد شوند.
بنابراین نباید مسافران این انتظار را داشته باشند که ظرف مدت زمان کوتاهی بتوانند وارد خاک کشور ارمنستان شوند. افرادی که سفر زمینی به ارمنستان را انتخاب می‌کنند، باید مدت زمان کافی داشته باشند تا در این زمینه با مشکلاتی مواجه نگردند.
افرادی که قصد مسافرت با اتوبوس به ارمنستان را دارند، باید خود را آماده سفر طولانی کنند. مسافت سفر زمینی به ارمنستان حدودا 1210 کیلومتر است که البته مسافت سفر بسته به این موضوع دارد که راننده اتوبوس کدام مسیر را برای سفر انتخابی نماید.
مدت زمان تقریبی سفر به ارمنستان از راه زمینی آن هم با اتوبوس، 18 ساعت است که بسته به شرایط و اوضاع راه ممکن است این میزان متغییر باشد.
برای سفرهای زمینی به ارمنستان نمی‌توان معیار ثابتی در خصوص مسافت و مدت زمان راه در نظر گرفت. در مواقعی نیز مشاهده شده که سفر به ارمنستان حتی یک روز کامل نیز به طول انجامیده است.
به طور میانگین از تهران تا تبریز مسافتی حدودا 600 کیلومتری در پیش است. از تبریز تا شهر جلفا مسافت 130 کیلومتر باید پیموده شود. بعد از عبور از شهر جلفا، اتوبوس به سمت مرز نوردوز حرکت می‌کند که برای آن مسافت 90 کیلومتری تعیین شده است.
عوامل مختلفی در تعیین مدت زمان سفر به کشور ارمنستان دخیل هستند که مهم ترین آن کنترل تعداد مسافران در مرز نوردوز است. همچنین وضعیت جوی حاکم بر جاده‌ها و همچنین مسائل امنیتی نیز از دیگر عوامل متغییر شدن مدت زمان سفر به این کشور است.
همچنین باید به گشت امنیتی توسط ماموران در سمت مرزها نیز اشاره کرد که طبیعتا می‌توان گفت که مسافران باید حدودا یک روز تمام برای سفر به ارمنستان را اختصاص دهند.
علاوه بر این موارد، حدودا چند ساعتی نیز اتوبوس‌ها در زمان رسیدن به مرزها برای طی کردن یک سری مراحل قانونی جهت گذر از مرز ایران و ارمنستان انجام دهند که منجر به طولانی‌تر شدن روند سفر خواهد شد.
مبدا حرکت اتوبوس‌ها برای سفر به ارمنستان، عموما پایانه آزادی است که اگر از شهر دیگری قصد مسافرت به این کشور را دارید، باید به نحوی برنامه ریزی کنید که در زمان مقرر شده بتوانید در تهران مستقر شوید.
هزینه سفر با اتوبوس به ارمنستان
یکی از موضوعات بسیار مهم برای توریست‌ها بحث هزینه سفر به کشورهای خارجی است. برای گردشگران این موضوع حائز اهمیت است که برای سفر به کشور مورد علاقه خود چه میزان باید هزینه کنند.
این موضوع در خصوص سفر به ارمنستان نیز صادق است و یکی از ابهامات اساسی برای گردشگران ایرانی، بحث مسائل مالی و هزینه‌های مربوطه در سفر است.
در مقایسه سفر زمینی و هوایی قاعدتا سفر زمینی مقرون به صرفه است و مسافران هزینه کمتری را نسبت به سفر با هواپیما پرداخت می‌کنند. در ارتباط با هزینه سفر به ارمنستان نمی‌توان مقدار ثابتی را در نظر گرفت.
عوامل مختلفی در سفرهای خارج از کشور دخیل هستند که سبب افزایش هزینه‌های مربوطه خواهد شد.
یکی از مولفه‌های تاثیرگذار در هزینه سفر به ارمنستان، تغییرات نرخ ارز است. نوسانات قیمت ارز باعث شده است تا هزینه‌های سفر به خارج از کشور در مقایسه با گذشته رشد چشمگیری داشته باشد.
تورهای مسافرتی برای سفر به ارمنستان نرخ مشخصی دارند که می‌توان قبل از سفر از هزینه‌های مربوطه مطلع شد. هزینه سفر به این کشور بسته به تعداد روزهایی مسافرت و همچنین نوع هتل محل اقامت نیز متفاوت است.
هتل‌های توریستی در کشور ارمنستان بسته به شرایط و خدماتی که ارائه می‌دهند، قیمت مشخصی دارند و تمامی این موارد در افزایش یا کاهش هزینه سفر موثر هستند.
علاوه بر نوع هتل محل اقامت، مدت زمان اقامت در ارمنستان معیار دیگری در مورد هزینه سفر به این کشور است. طبیعتا با اقامت بیشتر در ارمنستان، هزینه سفرتان بیشتر خواهد شد.
مابقی هزینه‌های سفر به کشور ارمنستان بستگی به خودتان دارد.
در واقع مراجعه به برخی از مراکز تفریحی و گردشگری در این کشور مستلزم پرداخت هزینه است. با توجه به این که توریست‌هایی که به ارمنستان خصوصا ایروان سفر می‌کنند، اغلب تمایل دارند که از مناطق مختلف این کشور بازدید کنند که این مورد نیز متحمل هزینه بیشتر نیز است.
اما باید به این نکته توجه داشت که تا میزان مشخصی می‌توان پول نقد و ارز برای سفر به کشور ارمنستان با خود به همراه داشته باشید.
در صورتی که بیشتر از سقف تعیین شده با خود ارز حمل و نقل کنید، در زمان خروج از کشور یعنی همان زمان رسیدن به مرز نوردوز با مشکل مواجه خواهید شد.
نکات مهم در مورد سفر به ارمنستان با اتوبوس
در خصوص سفر زمینی با اتوبوس به کشور ارمنستان، باید از مرز نوردوز عبور کنید. بیشتر اتلاف وقت و معطلی مسافران در زمان رسیدن به مرز نوردوز است که باید روال قانونی خروج از کشور انجام شود.
وجود مراحل نسبتا طولانی در این زمینه طبیعی است؛ زیرا سفر به مقصد کشور خارجی انجام می‌شود و یک سفر معمولی داخل کشور نیست.
بنابراین ذکر چند نکته در این زمینه ضروری است تا در زمان سفر زمینی به ارمنستان دچار مشکل نشوید. در صورتی که مسافران قوانین مربوطه برای خروج از مرز را به درستی انجام ندهند، از ورود آن‌ها به کشور ارمنستان خودداری می‌شود.
البته شرایط سفر به ارمنستان توسط تورهای مسافرتی قبل از سفر به مسافران اطلاع داده می‌شود اما ذکر چند نکته در این زمینه ضروری است که بهتر است به آن توجه خاصی داشته باشید.
- زمانی که به اتوبوس به مرز نوردوز می‌رسد، در جایگاه ویژه‌ای قرار می‌گیرند تا فرآیند بازرسی انجام شود. در واقع تمامی وسایل مسافران داخل اتوبوس با دقت کامل توسط ماموران گمرک بررسی می‌شود. در صورت مشاهده موردی مشکوک، تا زمان رفع مشکل به وجود آمده امکان عبور به اتوبوس مورد نظر داده نخواهد شد.
- مسافران برای سفر به ارمنستان باید پرداخت عوارض خروج از کشور را انجام دهند. البته در صورتی که قبل از سفر این هزینه را پرداخت نکرده باشید، نگران نباشید، زیرا باجه‌های پرداخت عوارض در گمرک به تعداد کافی وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها استفاده نمایید.
- برای عبور از مرز نوردوز باید مدارکی مانند گذرنامه، فیش پرداختی عوارض خروج از کشور را به ماموران ارائه دهید. بنابراین برای جلوگیری از اتلاف وقت مدارک در جایی قرار دهید که در اسرع وقت آن‌ها را تحویل مامور گمرک دهید.
- از همراه داشتن وسایلی مانند مواد مخدر، ابزار تیز و غیره خودداری کنید زیرا امکان حمل آن‌ها به خارج از کشور وجود ندارد و ماموران این وسایل را از شما تحویل می‌گیرند. در صورت حمل مواد مخدر توسط مسافر، امکان توقیف شدن اتوبوس برای چند ساعت تا زمان بررسی نهایی وجو دارد و مسافر به جرم حمل مواد مخدر بازداشت خواهد شد.
- حمل بیش از نه هزار دلاز ممنوع است و امکان بردن بیشتر از این مقدار برای سفر به کشور ارمنستان وجود ندارد. البته قوانین مربوطه جهت خروج ارز از کشور طی چند سال اخیر تغییراتی داشته است و نمی‌توان صرفا گفت که برای همیشه همین میزان جهت خروج از کشور ممنوع است. بنابراین مسافران جهت اطلاعات از آخرین تغییرات اعمال شده جهت خروج ارز از کشور می‌توانند از افراد متخصص در این زمینه مشورت بگیرند.
