تحصیل و یادگیری در کشور ارمنستان این روزها تبدیل به یکی از تقاضاهای دانشجویان ایرانی شده است.
البته تقاضای تحصیل در کشور ارمنستان تنها از سوی دانشجویان ایرانی صورت نمی‌گیرد و افراد زیادی در سراسر دنیا وجود دارند که می‌خواهند در این کشور در حال توسعه به ادامه تحصیل بپردازند. کشور ارمنستان دانشگاه‌های بین‌المللی معتبری دارد و سالانه تعدادی دانشجوی بین‌المللی می‌پذیرد.
در مورد این کشور باید بگوییم که کشوری مدرن و درحال توسعه است که در قفقاز جنوبی واقع گردیده است. همانطور که همگی می‌دانیم پایتخت جمهوری ارمنستان ایروان و زبان رسمی مردم این کشور نیز ارمنی است.
از آن جایی که ارمنستان ساله‌های زیادی جزوی از خاک ایران بوده است، از لحاظ فرهنگی اشتراکات زیادی با فرهنگ ایران دارد و همین امر باعث جذب دانشجویان ایرانی به این کشور شده است.
البته جدا از آن، جمهوری ارمنستان از لحاظ اقتصادی و علمی پیشرفت‌های زیاد و چشمگیری کرده و به دلیل داشتن دانشگاه‌های معتبر در سطح بین‌المللی نه تنها دانشجویان ایرانی، بلکه بسیاری از دانشجویان در سراسر جهان جذب این کشور برای ادامه تحصیل شده‌اند.
جوانان ایرانی بیشتر به دلیل اینکه جمهوری ارمنستان فاصله بسیار کمی با ایران دارد و نیازی ندارند که هزینه‌های رفت و آمد زیادی بدهند و همچنین به دلیل اینکه هزینه تحصیل و زندگی در این کشور نسبت به کشورهای اروپایی کمتر است، متقاضی تحصیل در این کشور در رشته‌هایی مانند پزشکی، علوم پایه، علوم انسانی، مهندسی و هنر هستند.
در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر درباره بستر تحصیل و یادگیری در کشور ارمنستان در تمامی مقاطع صحبت کنیم.
چرا برای تحصیل ارمنستان را انتخاب کنیم؟
مهاجرت کردن به یک کشور دیگر همیشه امری سخت به حساب می‌آمده است و به عنوان یک تجربه سخت محسوب میشود. اما در کنار تمامی سختی‌هایی که مهاجرت دارد نباید از استقلال و رفاهی که می‌توان به دست آورد غافل شد.
ارمنستان به عنوان یک کشور توریستی می‌تواند تجربه خوبی برای دانشجویان و کلا مهاجرا به این کشور رقم بزند، زیرا شخص مهاجر این امکان را دارد که به مکان‌های دیدنی و تاریخی این کشور نیز سر زده و از آنها دیدن نماید.
علاوه بر وجود جاذبه‌های گردشگری باید به این نکته هم اشاره کرد که کشور ارمنستان کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی زیادی برگذار می‌کند که می‌تواند برای دانشجو بسیار مفید باشد.
در دانشگاه‌های کشور ارمنستان انجمن‌های دانشجویی متعددی وجود دارد و همین موضوع باعث میشود دانشجو روحیه‌ای مستقل و محقق پیدا کند و تلاش کند تا استعدادهای خود را پرورش دهد.
به بیان بهتر وجود انجمن‌های دانشجویی باعث میشود دانشجو درگیر انجام فعالتی‌های علمی و تحقیقاتی مختلفی شود و به همین طریق سطح علمی و تحقیقاتی او افزایش پیدا کند.
مقاطع تحصیلی در ارمنستان
نظام آموزشی ارمنستان تمامی مقاطع تحصیلی را از دبستان تا دکتری در بر می‌گیرد. در ادامه هر کدام از مقاطع را به صورت مجزا و کامل توضیح خواهیم داد.
تحصیل در مدارس ارمنستان
مدارس کشور ارمنستان مانند ایران دارای مقاطعی مانند مهدکودک، دبستان و دوره متوسطه اول و دوم است. در مدارس بین‌المللی کشور ارمنستان تدریس یا به زبان انگلیسی و شیوه مدارس کشورهای آمریکا و بریتانیا انجام می‌گیرد و یا آن که بر اساس زبان و شیوه فرانسه تدریس میشود.
معمولا کودکان و نوجوانانی که فرزند مدیر شرکت‌های چندملیتی، کارمند سازمان‌های غیردولتی و یا فرزند دیپلمات هستند در این مدارس مشغول به تحصیل می‌شوند.
البته این به آن معنا نیست که فرزندان شهروندان عادی در این مدرسه‌ها حق تحصیل نداشته باشند، بلکه آنها نیز می‌توانند در مدارس بین‌المللی مشغول به تحصیل شوند.
اما به طور کلی اگر بخواهیم بگوییم سیستم آموزشی در مدارس کشور ارمنستان مشابه با کشورهایی مانند ایالات متحده، استرالیا، انگلستان، کانادا و نیوزلند است.
همچنین در مدارس این کشور زبان‌های همچون فرانسوی، انگلیسی و آلمانی تدریس میشود تا دانش‌آموز امکان انتقال به کشورهای دیگر را هم داشته باشد.
اگر در خصوص نحوه پذیرش و ثبت نام در مدارس ارمنستان سوال دارید باید خدمت شما عرض کنیم که در هر مدرسه یک شیوه برای پذیرش و ثبت نام وجود دارد به طوری که در برخی از مدارس به دلیل آن که جمعیت کلاس‌ها کم است و امکانات بیشتری به دانش‌آموزان ارائه میشود نحوه پذیرش و شهریه برای ثبت نام متفاوت خواهد بود.
دانش آموزان در کشور ارمنستان معمولا یا به صورت روزانه و یا شبانه مشغول به تحصیل می‌شوند و زبان تحصیل در مدارس این کشور زبان رسمی یعنی ارمنی است.
البته به دلیل آن که ارمنستان تصمیم دارد سیستم آموزشی خود را گسترش داده و امکان بیشتری برای تحصیل دانش‌آموزان بین المللی فراهم آورد، زبان انگلیسی را نیز وارد سیستم آموزش کرده است.
تحصیل در مقطع کارشناسی در ارمنستان
به صورت کلی درباره دانشگاه‌های ارمنستان و زبانی که به آن تدریس میشود باید چنین گفت که تدریس هم زبان ارمنی و هم زبان انگلیسی صورت می‌گیرد.
اگر مایل هستید بدانید که آیا در ارمنستان مقطع کارشناسی آیا تدریس به زبان انگلیسی انجام میشود یا نه باید بگوییم خیر.
تدریس در مقطع کارشناسی در ارمنستان تنها به زبان ارمنی صورت می‌گیرد و برای تحصیل در این مقطع حتما باید زبان ارمنی را بلد باشید. طول دوره تحصیل در مقطع لیسانس در این کشور برابر با 3 الی 4 سال است.
بنابراین باید چنین گفت که اصلی‌ترین شرط برای تحصیل در مقطع کارشناسی و اخذ لیسانس در کشور ارمنستان این است که به زبان ارمنی مسلط باشید.
البته اگر این زبان را بلد نیستید نگرانی نداشته باشید زیرا دوره‌هایی به نام «Zero- course» برای شما برگزار میشود و باید در آن شرکت کنید. در پایان این دوره که به مدت 6 ماه طول می‌کشد به شما گواهی زبان ارمنی داده میشود.
رایج‌ترین رشته‌ها گرایش‌های دوره لیسانس در کشور ارمنستان عبارت است از: علوم پایه، هنر، علوم انسانی، موسیقی، حقوق، معماری، علوم زیستی و غیره.
تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در ارمنستان
پرطرفدارترین مقطع برای تحصیل در کشور ارمنستان مقطه کارشناسی ارشد یا دوره فوق لیسانس است. تحصیل در این دوره حدودا 2 تا 3 سال زمان می‌برد و شخص می‌تواند از میان رشته‌ها و گرایش‌های مختلفی که وجود دارد یکی را برای تحصیل انتخاب کند.
همچنین در این مقطع به دانشجویان واجد الشرایط بورسیه تحصیلی نیز تعلق می‌گیرد.
افرادی که در مقطع کارشناسی ارشد پذیرفته می‌شوند باید حدود 16 الی 18 ساعت در هفته در کلاس‌های آموزشی دانشگاه شرکت کنند.
دانشجویان فوق لیسانس دانشگاه‌های ارمنستان باید مثل سایر کشورها در طول دروان تحصیل خود یک مقاله علمی-پژوهشی در یکی از جلات معتبر از سوی وزارت علوم ارمنستان چاپ کنند.
برخلاف مقطع کارشناسی که دانشجو باید به زبان ارمنی مسلط باشد، در مقطع کارنشاسی ارشد دانشجو چنین الزامی نداشته و تحصیل در این مقطع به زبان انگلیسی نیز انجام میشود.
از رشته‌هایی که در مقطع کارشناسی ارشد در کشور ارمنستان قابل تحصیل است می‌توان به انواع رشته های مهندسی مانند عمران، معماری و غیره و سایر رشته‌ها همچون حقوق، هنر، موسیقی، زبان انگلیسی، و غیره اشاره کرد.
نکته خیلی مهمی که وجود دارد این است که تحصیل در مقطع فوق لیسانس در دانشگاه‌های ارمنستان از سوی کشورهایی مانند ایتالیا، اسپاینیا، فرانسه، انگلستان حتی و آمریکا و کانادا معتبر محسوب میشود. بنابراین تحصیل در ارمنستان می‌تواند سکوی پرتاپی به این کشورها به حساب آید.
تحصیل در مقطع دکتری در ارمنستان
کسی که مقطع کارشناسی ارشد خود را در کشور ارمنستان گذرانده باشد سختی زیادی نداشته و می‌تواند تحصیل خود را در مقطع دکتری نیز ارائه دهد.
کسی که وارد مقطع دکتری در یکی از دانشگاه‌های ارمنستان میشود لازم است یک پایان نامه قوی علمی ارائه دهد. در حقیقت زمانی مدک دکتری به دانشجو داده میشود که 3 سال تحصیل خود را گذرانده باشد و از پایان نامه دکتریش هم به خوبی دفاع کرده باشد.
کسی که می‌خواهد در این مطقع در کشور ارمنستان تحصیل کند لازم است مدارکی همچون سوابق تحصیلی، پروپوزال قوی جهت تحصیل در مقطع دکتری و سایر مدارک لازم را به دانشگاه مورد نظرش در این کشور ارسال کند.
مزیتی که دانشجویان دکتری در کشور ارمنستان دارند این است که به عنوان محقق شناخته می‌شوند و پس از طبقه بندی آنها بر اساس مشاغلشان، به آنها حقوق داده میشود.
علت پرداخت حقوق به دانشجویان دکتری این است که بتوانند به صورت حرفه‌ای در فعالیت‌های دانشگاه به عنوان دستیار استاد و یا محقق شرکت کرده و همچنین مسئولیتی همچون تدریس را برعهده بگیرند.
کسی که به عنوان دانشجوی دکتری در یکی از دانشگاه‌های ارمنستان پذیرفته میشود باید یک استاد را به عنوان استاد راهنمای خودش انتخاب کند تا بر روند نوشتن پایان نامه و رساله دکتری او نظارت داشته باشد.
ویزای دانشجویی برای تحصیل در ارمنستان
درست است که سفر کردن به کشور ارمنستان برای ایرانیان نیاز به اخذ ویزا ندارد ولی اگر بخواهید در این کشور به تحصیل بپردازید باید ویزای دانشجویی دریافت کنید.
پیش از دریافت ویزای دانشجویی ارمنستان لازم است نکاتی را بدانید و رعایت کنید. همچنین پیش از هر چیز اشاره به این نکته ضرورت دارد که نحوه اخذ ویزای دانشجویی در هر رشته متفاوت خوهد بود.
برای اخذ ویزا دانشجویی باید حتما نامه پذیرش دادگاه را داشته باشید، درغیر این صورت سفارت ارمنستان به شما ویزای تحصیلی نخواهد داد.
اگر می‌خواهید در یکی از مقاطع تحصیلات تکمیلی یعنی کارشناسی ارشد یا دکتری در ارمنستان تحصیل کنید لازم است حداقل یک مقاله ISI شده در یکی از مجلات معتبر علمی-پژوهشی چاپ نموده باشید.
همچنین باید انگیزه نامه خود برای تحصیل در دانشگاه ارمنستان را نیز به دانشگاه ارسال کنید. پس از آن که انگیزه نامه و مقاله شما مورد بررسی قرار گرفت، در صورت تایید نامه پذیرش شما ارسال خواهد شد.
بعد از آن که نامه پذیرش خود را از دانشگاه دریافت کردید، ضرورت دارد تمکن مالی خود را به سفارت ارمنستان در ایران جهت پرداخت شهریه دانشگاه و خرج زندگی خود در ارمنستان ثابت کنید.
اثبات تمکن مالی به این معناست که شما پول کافی در حساب خود داشته باشید به طوری که سفارت تشخیص دهد می‌توانید توانایی زندگی در ارمنستان را دارید. توجه داشته باشید که باید پرینت حساب بانکی خود به سفارت ارائه دهید.
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که اگر از تحصیل شما در مقطع قبلی و تقاضای تحصیل در مقطع جدید در دانشگاه ارمنستان مدت زمان قابل توجه و زیادی گذشته باشد لازم است سوابق کاری مشهود، شفاف و قابل اثباتی به سفارت ارائه دهید.
همچنین پیشنهاد ما این است که حتما در کالج یادگیری زبان ارمنی شرکت کنید زیرا با این که تحصیل در مقطع تحصیلات تکمیلی به انگلیسی هم انجام پذیر است، اما مردم ارمنستان کمتر زبان انگلیسی بلد هستند و برقراری ارتباط شما با آنها سخت خواهد شد.
شرایط و نحوه دریافت ویزای دانشجویی به منظور تحصیل در ارمنستان
اما برای آنکه بتوانید ویزای تحصیلی در ارمنستان را دریافت کنید، لازم است مدارکی که در ذیل نام می‌بریم را به سفارت ارمنستان در ایران ارائه دهید:
- ارائه نامه پذیرش از دانشگاه
- ارائه اصل مدارک تحصیلی اخذ شده
- تکمیل نمودن فرم درخواست ویزا یا «Application form»
- ارائه گذرنامه یا همان پاسپورت معتبر
- ارائه گواهی سلامت پزشکی و واکسیناسیون
- ارائه بیمه نامه معتبر مسافرتی جهت پوشش خدمات درمانی در طول دوران تحصیل
- یک قطعه عکس 3.5 در 4.5 که حداقل 70 درصد عکس را چهره شخص متقاضی تشکیل داده باشد و در شش ماه اخیر گرفته شده باشد.
- ارائه گواهی عدم سوء پیشینه
- ارائه اصل شناسنامه و کارت ملی
زمانی که به سفارت ارمنستان مراجعه نمودید، اگر تمایمی مدارک شما تکمیل باشد معمولا از 3 تا 10 روز کاری ویزای دانشجویی شما صادر خواهد شد. این ویزای صارد شده تنها 6 ماه اعتبار دارد و به شما اجازه اقامت بیشتر از 60 روز به مبلغ 41 دلار آمریکا خواهد داد.
چنانچه شخص متقاضی تحصیل در ارمنستان بدون ویزا وارد خاک ارمنستان شده باشد، (بر طبق قرارداد میان دو کشور ایران و ارمنستان، تبعه هر دو کشور برای ورود به کشور یکدیگر و اقامت تا مدت 90 روز، نیازی به اخذ ویزا ندارند.) لازم است بعد از ورود به ارمنستان و جهت شروع سال تحصیلی، اقدام به دریافت مجوز RP (اقامت دانشجویی) نماید.
هزینه‌های تحصیل در ارمنستان به چه میزان است؟
این سوال برایی همه متقاضیان مسئله است و تمایل دارند درباره آن بیشتر بدانند. هزینه تحصیل در ارمنستان بستگی به این دارد که آیا در دانشگاه دولتی تحصیل می‌کنید یا خصوصی.
همانگونه که در کشور ما ایران هزینه یک دانشجوی دولتی با یک دانشجوی داشنگاه آزاد متفاوت است، هزینه تحصیل دانشجوی دولتی یا دانشجوی دانشگاه خصوصی در ارمنستان نیز فرق خواهد داشت.
در کشور ارمنستان 26 دانشگاه دولتی وجود دارد که در میان آنها 4 دانشگاه بین المللی هستند.
به طور معمول و همانطور که همه می‌دانند هزینه تحصیل در دانشگاه‌های دولتی از خصوصی پایین‌تر است.
میانگین هزینه سالانه برای تحصیل یک دانشجو در دانشگاه‌های ارمنستان چیزی حدود 860 الی 1900 دلار آمریکا است.
البته این مبلغ تنها برای هزینه تحصیل است و هزینه زندگی در این کشور حدودا مبلغی به اندازه 4200 دلار آمریکا در سال خواهد بود.
البته با رعایت برخی از موارد می‌توان این هزینه را کاهش داد، به عنوان مثال دانشجو به جای اجاره یک خانه، خوابگاه دریافت کند.
به طور می‌توان این چنین گفت که هزینه تحصیل در ارمنستان بسیار به صرفه بوده و برای دانشجویان بسیار مقرون به صرفه‌تر از تحصیل در دانشگاه‌های کشورهای اروپایی است.
آیا می‌توان حین تحصیل در ارمنستان کار کرد؟
از دیگر مواردی که برای همه دانشجویان متقاضی تحصیل در ارمنستان سوال است این است که آیا می‌تواند در ارمنستان حین تحصیل مشغول کار شد؟
در کشورهای مختلف در این زمینه قوانین متفاوتی وجود دارد، عده‌ای از کشورها اجازه کار در حین تحصیل را نمی‌دهند، عده‌ای دیگر نیز آن را اجباری می‌دانند.
بعضی هم ضروری به اخذ مجوز جهت اشتغال به کار پاره وقت از سوی دانشجو نمی‌دانند. پس این مورد کاملا به کشور مقصد بستگی دارد. ارمنستان به دانشجویان اجازه کار در حی تحصیل را می‌دهد.
میزان ساعت کاری برای دانشجویان در هر مقطع تحصیلی متفاوت است، به طور مثال اگر شما دانشجوی مقطع کارشناسی یا همان لیسانس باشید، تنها 10 ساعت در هفته مجاز به کار خواهید بود. میزان ساعات کاری برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد یا فوق لیسانس برابر با 20 ساعت در هفته است و این میزان برای دانشجویان دکتری بیشتر شده و معادل 30 ساعت در هفته خواهد بود.
تعیین این میزان ساعات برای این است که لطمه‌ای به تحصیل دانشجو وارد نشود و به همین دلیل است که میزان ساعات براساس حجم درس در هر مقطع تعیین شده است.
دانشجویان خارجی در امنستان می‌توانند توانایی‌های خود را شناسایی کرده و براساس آن یک شغل پاره وقت پیدا کنند.
اغلب مشاغل پاره وقت در ارمنستان مشاغلی از قبیل کار در کافه‌ها، پمپ بنزین‌ها، مراکز خرید، نمایشگاه‌ها، رستوران‌ها، فروشگاه‌های غذایی، پذیرش هتل و یا حتی کار پاره وقت و شیفتی در ادارات این کشور خواهد بود.
تحصیل در ارمنستان چه مزایا و معایبی دارد؟
تصمیم ما این است که با مخاطب خود روراست بوده و اطلاعات را صادقانه با شما در میان بگذاریم. به همین دلیل قصد داریم که هم مزایای تحصیل در ارمنستان و هم معایب تحصیل در ارمنستان را برای شما بیان کنیم.
مزایای تحصیل در ارمنستان
- تحصیل دانشجو در رشته‌هایی همچون دندان‌پزشکی و یا پزشکی در ارمنستان نیازی به ارائه مدرک و همچنین شرط معدل ندارد.
- همانطور که بیان کردیم، هزینه تحصیل و زندگی در ارمنستان به مراتب از بسیاری از کشورهای اروپایی پایین‌تر است.
- در کشور ارمنستان به دانشجویان اجازه داده میشود که به میزان ساعات مشخصی در هفته مشغول به کار به صورت پاره وقت شوند.
- اگر متقاضی تحصیل در ارمنستان مدرک زبان انگلیسی نداشته باشد می‌تواند در دوره یادگیری زبان ارمنی شرکت کرده و با مدرکی که از آن دوره می‌گیرد از دانشگاه پذیرش دریافت کند.
- در دانشگاه‌های معتبر مخصوصا دانشگاه‌های بین الکللی این کشور اساتید با تجربه بسیاری وجود دارد که این خود یک مزیت محسوب میشود.
معایب تحصیل در ارمنستان
در کشور ارمنستان دانشگاه‌های بسیار زیادی اعم از دولتی و خصوصی وجود دارد اما متاسفانه تنها تعداد کمی از آنها اعتبار علمی بالا و مورد قبول در سطح جهانی دارند.
پس در زمان پذیرش توجه داشته باشید که دانشگاهی که به آن درخواست پذیرش می‌دهید آیا اعتبار علمی لازم در سطح جهانی را دارد یا خیر.
همچنین به این نکته نیز توجه داشته باشید که دانشگاه مورد نظرتان مورد تایید وزارت علوم ایران نیز باشد تا مدرک شما در ایران مورد پذیرش قرار بگیرد.
اصلی‌ترین مشکلی که دانشجویان ارمنستان با آن مواجه هستند، مشکل زبان است. با اینکه در مقاطع تحصیلات تکمیلی تدریس به زبان انگلیسی صورت می‌گیرد ولی چون مردم این کشور تسلط چندانی به زبان انگلیسی ندارند، لازم است که حتما زبان ارمنی را نیز فرا بگیرید تا بتوانید با مردم جامعه ارتباط داشته باشید. یادگیری زبان ارمنی نیز نیازمند به صرف هزینه، پشتکار و زمان است.
از آن چه که در توضیح بستر تحصیل و یادگیری در کشور ارمنستان در فوق بیان شد می‌توان چنین نتیجه گرفت که اگر شما زبان ارمنی را بلد هستید و یا مشکلی با یادگیری این زبان ندارید بهترین انتخاب برای شما می‌تواند تحصیل در دانشگاه‌های ارمنستان باشد.
زیرا تحصیل در این کشور مزیت‌های زیادی دارد مثل این که هزینه زندگی در این کشور در مقایسه با کشورهای اروپایی و آمریکایی بسیار پایین است، برخی از دانشگاه‌های این کشور مورد تایید کشورهای اروپایی مانند ایتالیا، فرانسه و غیره است و بسیاری از مزایای دیگر مانند نزدیگی به کشور ایران و غیره.
اما توجه کنید که بسیار در مورد دانشکاه مورد نظر خود تحقیق نموده و رتبه علی آن را در سطح جهانی بررسی کنید.